Koszty transportu mają istotny wpływ na koszt usług transportowych. Aby lepiej zrozumieć ich strukturę, warto przyjrzeć się różnym rodzajom kosztów oraz metodom kalkulacji cen w branży transportowej.
Struktura kosztów transportu
Koszty transportu można podzielić na koszty własne i zewnętrzne. Koszty własne to te ponoszone bezpośrednio przez przedsiębiorstwo, takie jak wynagrodzenie pracowników, amortyzacja taboru czy zużycie energii. Jednak w transporcie największe wydatki idą na usługi obce, takie jak korzystanie z infrastruktury, a następnie na wynagrodzenia, paliwo i amortyzację.
Koszty transportu zewnętrzne
Koszty zewnętrzne nie obciążają samej firmy, ale np. społeczeństwo czy budżet państwa. Służą one łagodzeniu bądź usuwaniu efektów zewnętrznych transportu, czyli jego negatywnego wpływu na środowisko naturalne, klimat i krajobraz. Ponadto obejmują one także emisję hałasu, zajętość terenu, zużycie czasu, kongestię transportową oraz wypadki komunikacyjne. Właśnie ze względu na różnicę w kosztach zewnętrznych na korzyść transportu kolejowego i wodnego władze promują wzrost znaczenia transportu intermodalnego wykorzystującego w największym stopniu te dwie gałęzie transportu.
Czynniki wpływające na cenę usługi transportowej
Cena usług transportowych jest kształtowana przez czynniki wewnętrzne i zewnętrzne. Do czynników wewnętrznych należą przede wszystkim koszty własne, strategia rozwijania usług oferowanych przez przedsiębiorstwo oraz substytucja wewnętrzna. Do czynników zewnętrznych zalicza się politykę transportową państwa, model rynku oraz substytucję zewnętrzną, czyli ofertę konkurencyjnych przedsiębiorstw.
Metody kalkulacji ceny usługi transportowej
Przedsiębiorstwa kalkulując cenę usługi transportowej wykorzystują najczęściej jedną z trzech metod: kosztową, popytową lub naśladownictwa. Metoda kosztowa polega na wyznaczeniu ceny poprzez dodanie do kosztu jednostkowego usługi oczekiwanego zysku lub zwrotu z zainwestowanego kapitału. Metoda popytowa to cena określona na podstawie badania sytuacji rynkowej w celu sprawdzenia, jaka jej wysokość zostanie zaakceptowana przez rynek. Z kolei metodą naśladownictwa powstaje cena ustalona na podstawie cen usług oferowanych przez konkurentów.
Zastosowanie umowy i taryfy transportowej
Ostateczne uzgodnienie ceny usługi transportowej zazwyczaj odbywa się poprzez umowę lub z wykorzystaniem taryfy transportowej. W metodzie umownej przewoźnik decyduje o cenie na podstawie własnych kalkulacji. Z kolei metoda taryfowa opiera się na taryfie zawierającej grupę stawek jednostkowych za 1 tonę ładunku przewożoną na określoną odległość. Na taką stawkę składa się koszt operacji załadunkowych, rozładunkowych czy manipulacyjnych. Oraz koszty przemieszczenia 1 tony ładunku na daną odległość oraz marża przewoźnika. W praktyce często spotykane są negocjacje cenowe łączące obie metody. Sprawia to, że cena za przewóz może być inna w każdym przypadku.
Podsumowanie
Koszty transportu odgrywają kluczową rolę w kształtowaniu kosztów usług transportowych. Aby lepiej zrozumieć ich wpływ, warto przyjrzeć się strukturze kosztów, różnym rodzajom kosztów, a także metodą kalkulacji cen w branży transportowej. Zrozumienie tych czynników pozwala na lepsze zarządzanie kosztami, a także na lepsze dostosowanie oferty do oczekiwań rynku, co przekłada się na konkurencyjność i rentowność przedsiębiorstwa transportowego.
Śledź nas na bieżąco na Facebooku, Instagramie oraz LinkedIn!
Więcej takich postów najdziesz TUTAJ.
